Δρ Ανδρέας Χατζηχαμπής, Επιστημονικός Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης – ΚΥΚΠΕΕ
Η Δεσποτική Λίμνη, ο σημαντικός αυτός υδροβιότοπος Διεθνούς Σημασίας, βρίσκεται στην Χερσόνησο του Ακρωτηρίου (Κύπρος) και συγκεκριμένα στο Αγρόκτημα του Αγίου Νικολάου, το οποίο ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Λεμεσού, σε απόσταση περίπου 100 μέτρων από το Κυπριακό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και εκπαίδευσης (ΚΥΚΠΕΕ). Αποτελεί ένα τεχνητό οικοσύστημα, το οποίο δημιουργήθηκε το 1960 για σκοπούς άρδευσης των καλλιεργειών της γύρω περιοχής.
Η Δεσποτική λίμνη έχει έκταση ένα εκτάριο και βάθος περίπου 10 m. Εμπλουτίζεται με γλυκό νερό από το φράγμα του ποταμού Κούρη. Σήμερα συνεχίζει να χρησιμοποιείται ακόμη για αρδευτικούς σκοπούς ακόμη αλλά θεωρείται πλέον ως ένα πολύ σημαντικό οικοσύστημα, το οποίο συμβάλλει στον εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφορέα της περιοχής Ακρωτηρίου. Παρά το γεγονός ότι αποτελεί μια τεχνητή λίμνη, η βλάστηση γύρω της μετατρέπεται σταδιακά σε φυσική παρυδάτια βλάστηση. Αποτελεί ένα υψηλής σημαντικότητας και οικολογικής αξίας βιότοπο, το οποίο προσελκύει πολλά είδη μεταναστευτικών αλλά και αρπακτικών πουλιών της περιοχής. Ειδικότερα, εξυπηρετεί τις ανάγκες χιλιάδες μεταναστευτικών πουλιών που καταφθάνουν στο νησί κάθε χρόνο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αποτελεί τη νοτιότερη υδατοσυλλογή γλυκού νερού στην Κύπρο, δηλαδή τον τελευταίο σταθμό των μεταναστευτικών πουλιών που μεταναστεύουν από την Ευρώπη προς την Αφρική και τον πρώτο σταθμό που συναντούν στην επιστροφή τους. Η Κύπρος είναι ένα πολύ σημαντικό μέρος για τα πουλιά σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Πάνω από 200 είδη περνούν από την Κύπρο κατά την μετανάστευσή τους. Η πλούσια πτηνοπανίδα που παρατηρείται στην Δεσποτική λίμνη αποτελεί πλούσιο και σημαντικό σταθμό για πτηνοπαρατηρητές, τόσο από την Κύπρο όσο και από το εξωτερικό. Συγκεκριμένα, έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα πάνω από 50 είδη πουλιών, εκ των οποίων το ένα είναι ενδημικό (Θουπί Otus cyprius), τα 6 φωλιάζουν στη λίμνη Νεροβούττης – Little grebe (Tachybaptus ruficollis), Φραγκολίνα – Black Francolin (Francolinus francolinus), Κουκκουφκιάος – The little owl (Athene noctua), Τριβιτούρα – Eastern olivaceous warbler (Hippolais pallida elaeica), Φάσσα – Common Woodpigeon Columba palumbus, σταβλοχελίδονο – Barn swallow (Hirundo rustica) και τα υπόλοιπα 43 είναι αποδημητικά. Αρκετά από αυτά, όπως η Μαυροκέφαλη πάπια – Tufted duck (Aythya fuligula), η Πρασινοκέφαλη πάπια – Mallard (Anas platyrhynchos), η Νερόκοτα – Common moorhen (Gallinula chloropus) και ο Καλακανάς – Black-winged stilt (Himantopus himantopus), αναπαράγονται στη Δεσποτική Λίμνη. Από το σύνολο αυτό, τα 10 είναι προστατευόμενα και παρουσιάζονται σε παράρτημα της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 79/409 για την προστασία της πτηνοπανίδας. Επιπρόσθετα, στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης έχουν καταγραφεί 156 είδη πουλιών, εκ των οποίων τα 3 είναι ενδημικά, τα 17 φωλιάζουν μόνιμα και τα 139 είναι αποδημητικά, εκ των οποίων τα 32 είναι προστατευόμενα βάση της προαναφερθείσας Ευρωπαϊκής Οδηγίας. Η πλούσια αυτή προσέλκυση και διατήρηση της πτηνοπανίδας οφείλεται στην πλούσια υδρόβια μικροπανίδα της λίμνης, η οποία προσφέρει άφθονη τροφή στα πουλιά.
One thought on “Δεσποτική Λίμνη: ένας υγροβιότοπος διεθνούς σημασίας για τα πουλιά”